Procedura likwidacji spółki ma swoją dynamikę. Jeśli chodzi o spółki kapitałowe trwa ona co najmniej osiem miesięcy i pozwala na spokojne podejmowanie działań likwidacyjnych. Jednak spółki osobowe można zlikwidować omijając przepisy bezpośrednio o likwidacji i doprowadzić do jej wykreślenia, nawet w dwa miesiące. Likwidując spółkę trzeba jednak wziąć pod uwagę sprawy związane ze zwrotem VATu, jeśli taki wysteruje. Skuteczna likwidacja oznacza bowiem wykreślenie spółki z KRS, co oznacza że mogą powstać oczywiste trudności z odzyskaniem VATu od urzędu skarbowego. Czy w ogóle można wykreślić spółkę, która oczekuje na zwrot VATu? Czy są sposoby na ominięcie tego problemu? Czy byli wspólnicy mogą liczyć na zwrot VAT u po wykreśleniu spółki z KRS? Zapraszamy do artykułu.
Spis treści:
Ile się czeka na zwrot VAT od urzędu skarbowego?
Podstawowym terminem na zwrot VATu jest 60 dni. Jest to standardowa procedura dla większości podatników. Bieg terminu zwrotu VAT rozpoczyna się z dniem wpływu deklaracji lub korekty deklaracji, z której wynika nadwyżka podatku naliczonego nad należnym do urzędu skarbowego.
Długość tych terminów bywa różna i zależy od sytuacji podatnika oraz spełnienia określonych warunków. Przykładowo:
- 40 dni, 25 dni, a nawet 15 dni – możliwe dla podatników, którzy spełnią szczególne warunki przewidziane w art. 87 ustawy o VAT.
- 180 dni – w sytuacji, gdy podatnik nie wykazuje żadnej sprzedaży, a jedynie zakupy, co oznacza brak podatku należnego.
W przypadku opóźnienia w zwrocie VATu podatnikowi przysługują odsetki, odpowiadające tym, jakie urząd skarbowy nalicza podatnikom za opóźnienia w płatnościach.
Co dzieje się ze zwrotem VATu po likwidacji spółki?
Obowiązek ściągnięcia wierzytelności przez likwidatora
Po pierwsze trzeba zacząć od zastrzeżenia, że w ramach likwidacji spółki podstawowym obowiązkiem likwidatora jest m.in. ściągnięcie wierzytelności. Oznacza to, że w ramach postępowania likwidacyjnego VAT powinien zostać odzyskany, a dopóki się tego nie zrobi – likwidacja nie powinna być finalizowana. Co, jeśli jednak się zrobi inaczej i wykreśli spółkę przed odzyskaniem VATu?
Wykreślenie spółki z KRS
W przypadku gdy spółka zostanie wykreślona z KRS na skutek przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego, przestaje ona istnieć w obrocie prawnym. Ważnym zastrzeżeniem jest to, że istotne znaczenie ma data uprawomocnienia się postanowienia o wykreśleniu spółki, a nie data wydania tego postanowienia. Z tym dniem spółka przestaje pod kątem prawnym istnieć.
Brak podmiotu uprawnionego do zwrotu VAT
Jeśli zatem po prawomocnym wykreśleniu spółki z KRS miałby nastąpić zwrot VATu, nie będzie podmiotu, któremu on przysługuje. Nadpłacony podatek od towarów i usług przysługuje bowiem podatnikowi, a tym jest zawsze spółka. Wspólnicy ani zarząd nie są podmiotami uprawnionymi w tym zakresie. Nie będzie zatem formalnie podmiotu, któremu te pieniądze są należne.
Przejęcie niewypłaconego VAT przez Skarb Państwa
Jednocześnie w ustawie o KRS jest przepis, który mówi o tym, że to Skarb Państwa nabywa nieodpłatnie i z mocy prawa mienie pozostałe po wykreślonym z Rejestru podmiocie, bez względu na przyczynę wykreślenia, którym nie rozporządził przed wykreśleniem właściwy organ, z chwilą wykreślenia z Rejestru. Powyższe oznacza, że niewypłacony VAT w takiej sytuacji przepadnie i nabędzie go Skarb Państwa.
Brak możliwości odzyskania VAT po wykreśleniu spółki
Nie ma zatem po wykreśleniu spółki z KRS ani formalnych, ani faktycznych podstaw do odzyskania VATu. Ten po prostu przepada na rzecz Skarbu Państwa.
Kontrola przy zwrocie VATu w trakcie likwidacji
Odzyskanie VATu przez spółkę prowadzącą likwidację może czasem być kłopotliwe. Najczęściej bowiem pierwszy zwrot VATu jest obarczony kontrolą Urzędu Skarbowego, a jeśli kwota do zwrotu jest niewielka, nie ma sensu wstrzymywać likwidacji spółki. Z odpowiednią argumentacją uda się zatem wykreślić spółkę, która posiada wierzytelność wynikającą ze zwrotu VATu.
Czy można przekazać zwrot VATu na wspólnika?
Naturalnym pomysłem może być przekazanie prawa do zwrotu VATu wspólnikowi lub innemu podmiotowi. Niestety, nie jest to możliwe, ponieważ:
- VAT jest należnością o charakterze publicznoprawnym,
- cesja tego typu należności jest wykluczona na podstawie przepisów prawa podatkowego.
Nie zmienia to jednak faktu, że jeśli już musisz wykreślić spółkę bez czekania na VAT, warto odpowiednie zapisy w uchwale o podziale majątku polikwidacyjnego zawrzeć. Być może Twój urząd skarbowy inaczej podejdzie do tego zagadnienia i uda się odzyskać VAT. Niczym nie ryzykujesz, a możesz zyskać pieniądze, które bez tego na 100% uległy by przepadkowi.
Czy warto czekać na zwrot VAT?
To pytanie będzie miało znaczenie szczególnie w przypadku „uproszczonej” likwidacji spółek osobowych w ramach której odstępuje się od czynności likwidacyjnych. Może bowiem dojść do sytuacji, że oczekiwanie na zwrot VATu spowoduje odwlekanie wykreślenia spółki i tym samym tyle obciążeń z tytułu obowiązku opłacania przez wspólników składek zdrowotnych do ZUS, że czekanie na niewielki VAT nie będzie miało sensu.
W tradycyjnej likwidacji w związku z obowiązkiem ściągnięcia wierzytelności, VAT powinien zostać odzyskany od skarbówki. Niemniej w związku z czasem trwania likwidacji, nawet przy długim okresie oczekiwania na zwrot, powinniśmy zdążyć go odzyskać bez niepotrzebnego przedłużania likwidacji.
Podsumowanie
Zwrot VATu po likwidacji spółki jest istotnym elementem procesu ściągania wierzytelności. Po wykreśleniu spółki z KRS odzyskanie VATu staje się niemożliwe, ponieważ środki te automatycznie przechodzą na rzecz Skarbu Państwa.
Aby uniknąć utraty należności, likwidatorzy powinni zadbać o odpowiednie rozliczenie przed wykreśleniem spółki. Warto też skonsultować się z księgowym lub prawnikiem, aby znaleźć najlepsze rozwiązanie w konkretnym przypadku.
Masz pytania dotyczące zwrotu VATu lub procesu likwidacji? Skontaktuj się z nami, a pomożemy rozwiać wszelkie wątpliwości i zapewnimy profesjonalne wsparcie!
