Spółka kapitałowa po podpisaniu przez wspólników umowy spółki (lub statutu), do czasu jej zarejestrowaniem w KRS jest tak zwaną „spółką w organizacji”. Spółka w organizacji posiada zdolność prawna, co wiąże się z tym, że może ona we własnym imieniu nabywać prawa, pozywać i być pozywana. Oznacza to, że w realiach gospodarczych spółka w organizacji może występować w obrocie na podobnych zasadach co tradycyjna spółka – może ona nabywać majątek, sprzedawać usługi, zaciągać zobowiązania.
Spis treści:
Zatem, jak dokonać likwidacji spółki z o.o. w organizacji?
Spółka nie może być w organizacji zbyt długo. Jeżeli zawarcie umowy spółki (podpisanie statutu) nie zostało zgłoszone do sądu rejestrowego w terminie sześciu miesięcy od dnia zawarcia umowy spółki (w przypadku spółki z o.o. zawiązanej elektroniczne za pomocą wzorca umowy w terminie 7 dni) albo jeżeli postanowienie sądu odmawiające zarejestrowania stało się prawomocne, umowa spółki ulega rozwiązaniu z mocy prawa. Jeśli dojdzie do rozwiązania spółki w organizacji musi zostać rozliczona – w pewien sposób zlikwidowana.
Od momentu rozwiązania umowy spółki w organizacji jej głównym celem jest zakończenie wszelkich spraw formalnych i majątkowych związanych z jej dotychczasowym funkcjonowaniem i doprowadzenie do zamknięcia.
Zakończenie spółki w organizacji bez likwidacji
Jeśli sytuacja majątkowa spółki na to pozwala spółka w organizacji może zakończyć swoje funkcjonowanie bez jakichkolwiek działań likwidacyjnych. W tym celu powinna ona dokonać niezwłocznie zwrotu wszystkich wniesionych wkładów i pokryć w pełni swoje długi.
Niezwłocznie nie oznacza, że w przypadku rozwiązania umowy spółki z o.o. w organizacji zwrot wkładu następuje automatycznie. Rozwiązanie umowy spółki z o.o. w organizacji stanowi jedynie przyczynę zwrotu wkładu a pomiędzy spółką z o.o. w organizacji a wspólnikiem powinna zostać zawarta odrębna umowa przenosząca własność wkładu. Zwrot wkładu powinien być dokonany w pełnej wysokości. Przyjmuje się, że jeżeli wkład został wniesiony w postaci aportu a następnie zbyty przez spółkę z o.o. w organizacji, możliwe jest zwrócenie takiemu wspólnikowi ceny sprzedaży albo rzeczy kupionej albo uzyskanej w zamian. Ponadto, jeżeli spółka z o.o. w organizacji w wyniku swojego działania nabyła majątek, dokonuje się podziału tego majątku pomiędzy wspólników w stosunku do ich udziałów chyba, że zastrzeżono inaczej w umowie spółki.
Pokrycie zaś niezwłocznie zobowiązań wobec osób trzecich oznacza sytuację, w której spółka z o.o. w organizacji będzie w stanie zaspokoić wszelkich znanych jej wierzycieli, wierzytelności te są wymagalne a spółka posiada środki wystarczające na pełne pokrycie tych wierzytelności.
W powyższym przypadku zakończenie funkcjonowania spółki nastąpi wraz z dokonaniem ostatniej wypłaty. Nie zawsze jest to jednak możliwe.
Uproszczona likwidacja spółki w organizacji
Jeżeli spółka z o.o. w organizacji nie jest w stanie dokonać niezwłocznie zwrotu wszystkich wniesionych wkładów lub pokryć w pełni wierzytelności dłużników, zarząd dokonuje jej likwidacji, a wtedy spółka kończy swój byt dopiero z dniem zatwierdzenia przez zgromadzenie wspólników sprawozdania likwidacyjnego.
Likwidatorami spółki z o.o. w organizacji co do zasady powinni być członkowie zarządu. Jeżeli jednak spółka z o.o. w organizacji nie ma powołanego zarządu, likwidatorów powinno powołać zgromadzenie wspólników, co może uczynić również właściwy sąd rejestrowy. Następnie, likwidatorzy powinni fakt otwarcia likwidacji ogłosić w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, wzywając jednocześnie wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności w terminie miesiąca od dnia ogłoszenia.
Oczywiście obowiązuje zakaz wypłacania zysków spółki oraz dokonywania podziału majątku przed spłaceniem przez spółkę wszystkich znanych wierzycieli. Sumy potrzebne do zaspokojenia lub zabezpieczenia znanych spółce wierzycieli, którzy się nie zgłosili swoich wierzytelności lub których wierzytelności nie są wymagalne albo są sporne, należy złożyć do depozytu sądowego. Ponadto, na likwidatorach leży także obowiązek sporządzenia bilansu otwarcia likwidacji.
Jeżeli po spłacie wszystkich wierzycieli, w masie likwidacyjnej spółki z o.o. w organizacji pozostanie majątek, likwidatorzy spółki z o.o. w organizacji mogą przystąpić do jego podziału. Stosuje się tu jednak unormowanie dotyczące zarejestrowanej spółki z o.o. co oznacza, że podział majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli nie może nastąpić przed upływem 6 miesięcznego terminu liczonego od dnia ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli.
Na dzień poprzedzający ewentualny podział majątku likwidatorzy powinni sporządzić sprawozdanie likwidacyjne, które przy okazji podziału majątku podlega zatwierdzeniu przez zgromadzenia wspólników. Następnie likwidatorzy powinni ogłosić to sprawozdanie likwidacyjne w siedzibie spółki. Różnicą jest to, że takie sprawozdanie likwidacyjne nie podlega obowiązkowi złożenia do sądu rejestrowego, gdyż spółką nigdy nie była wpisana do rejestru. Ostatnią czynnością jest oddanie przez likwidatorów ksiąg o dokumentów rachunkowych rozwiązanej spółce na przechowanie przez wskazaną osobę. Taką osobę może również wyznaczyć sąd rejestrowy.
Podsumowując, likwidacja spółki z o.o. w organizacji, w powyższych przypadkach może nastąpić na dwa sposoby:
- bez dokonywania likwidacji, jeżeli spółka może w pełni rozliczyć się ze wspólnikami i wierzycielami (w tym przypadku zakończenie funkcjonowania półki nastąpi z chwilą ostatniej wypłaty wniesionego wkładu lub z chwilą zaspokojenia ostatniego wierzyciela spółki) albo;
- po przeprowadzeniu uproszczonego postępowania likwidacyjnego, jeżeli spółka nie jest w stanie zwrócić wkładów w pełnej wysokości lub nie jest w stanie zaspokoić w pełni wierzytelności osób trzecich (w tym przypadku zakończenie funkcjonowania spółki z o.o. w organizacji następuje z chwilą zatwierdzenia przez zgromadzenie wspólników sprawozdania likwidacyjnego).
Inne przypadki likwidacji spółki w organizacji
Ponadto, spółka z o.o. w organizacji ulega rozwiązaniu z tych samych przyczyn, które powodują rozwiązanie spółki z o.o. po jej wpisie do rejestru przedsiębiorców. Oznacza to, że rozwiązanie spółki z o.o. w organizacji może nastąpić również z przyczyn przewidzianych w umowie spółki, z powodu uchwały wspólników o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za granicę lub ogłoszeniu upadłości spółki, jak również z innych przyczyn przewidzianych prawem.
Również sąd może wyrokiem orzec rozwiązanie spółki z o.o. w organizacji na żądanie wspólnika lub członka organu spółki, jeżeli osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe albo jeżeli zaszły inne ważne przyczyny – dzieję się tak, gdyż do likwidacji spółki z o.o. w organizacji stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące likwidacji spółki z o.o..
Należy pamiętać, iż wszelkie sprawy rejestrowe związane z likwidacją spółki z o.o. w organizacji należą do sądu rejestrowego właściwego ze względu na siedzibę spółki, która powinna być określona w umowie.
Czy trzeba likwidować spółkę w organizacji
Formanie likwidacja spółki w organizacji jest konieczna. Jednak z mojego doświadczenia wynika, że faktycznie często nie jest ona przeprowadzana. Jeśli spółka nie zaistniała faktycznie ma rynku gospodarczym ,a wspólnicy są zgodni co do braku zamiaru prowadzenia spółki likwidacja jawi się jako zbyteczna. Pokusa przed niewykonywaniem takiej likwidacji jest tym większa, że poza aktem notarialnym po spółce w organizacji nie ma właściwie śladu.
Podsumowanie: likwidowacja spółki w organizacji
Ustawodawca przewidział również proces likwidacji spółki z o.o. w organizacji. Nie bez powodu, gdyż spółka taka, podczas swojego bytu, może w pełni prawa m.in. zaciągać zobowiązania. Dlatego, dla pewności obrotu gospodarczego, również likwidacja spółki z o.o. w organizacji powinna zostać dokonana przy uwzględnieniu przepisów kodeksu spółek handlowych, dlatego warto skorzystać w takim przypadku z pomocy prawników!
