likwidacja spółki małoletni wspólnik
Czasem zdarza się tak, że w spółce z o. o. występuje małoletni wspólnik. Najczęściej występuje, to jeśli wspólnik zmarł i jego udziały w spółce z o. o. odziedziczyły niepełnoletnie dzieci wraz z pozostałym spadkiem. Nie ma jednak właściwie przeszkód, żeby taka sytuacja była zamierzona. Przepisy prawa nie zabraniają posiadania udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością przez niepełnoletnie dzieci. Czy taka sytuacja utrudnia jednak likwidację spółki?
Spis treści:
Zdolność prawna osoby niepełnoletniej, a likwidacja spółki
Rozpocząć trzeba od teorii. Osoby małoletni, czyli poniżej 18 roku życia w zależności od swojego wieku albo nie mają wcale, albo mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych.
Dzieci do 13 roku życia nie mają w ogóle żadnej zdolności do czynności prawnych. Jeśli chodzi o pozycję udziałowca w spółce, to takie osoby nie mogą w ogóle zawierać umów dotyczących swoich udziałów czy wykonywać z nich praw. Wszelkie prawa musi wykonywać ich przedstawiciel ustawowy – najczęściej rodzic lub opiekun ustanowiony przez sąd.
Osoby pomiędzy 13 i 18 rokiem życia mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych, co oznacza, że może ona samodzielnie i w sposób ważny zawrzeć umowę powszechnie zawierane w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, a dla innych czynności wymagana jest zgoda przedstawiciela ustawowego. Bez wątpienia istotne operacje na udziałach spółki trzeba traktować jako czynności przekraczające zakres bieżących spraw życia codziennego.
Osoby niepełnoletnie będące wspólnikiem w spółce z o. o. przed jakimikolwiek czynnościami dotyczącymi ich udziałów (w tym likwidacji) muszą zaangażować w sprawę rodziców lub prawnych opiekunów. To właśnie przedstawiciele ustawowi powinni złożyć podpisy na stosownych dokumentach. Trzeba bowiem pamiętać, że czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych jest zawsze nieważna. To jednak niestety nie koniec formalności…
likwidacja spółki małoletni wspólnik
Zgoda sądu rodzinnego na likwidację spółki
Udziały w spółce są bowiem bez wątpienia majątkiem dziecka, co powoduje, że trzeba zajrzeć także w przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z przepisami prawa rodzice mają sprawować z należytą starannością zarząd majątkiem swojego dziecka. Jednocześnie przepisy określają, że rodzice nie mogą bez zezwolenia sądu opiekuńczego dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu ani wyrażać zgody na dokonywanie takich czynności przez dziecko.
Wszelkie operacje zmierzające do wyzbycia się udziałów, nawet jeśli ich wartość jest niewielka, trzeba uznać za czynności przekraczającą zakres zwykłego zarządu. Dlatego w tym przypadku na rozpoczęcie likwidacji konieczne jest uzyskanie zgody sądu rodzinnego. Opłata sądowa za złożenie takiego wniosku wynosi 100 zł.
Likwidacja spółki, w której wspólnikiem jest osoba niepełnoletnia, powinno zatem rozpocząć się od złożenia do sądu rodzinnego odpowiedniego wniosku o zgodę na taką likwidację. Innej drogi nie ma.
likwidacja spółki małoletni wspólnik
Kurator dla małoletniego wspólnika spółki
Dużo problemów? Może być ich jeszcze więcej w sytuacji, gdy w spółce obok małoletniego występuje także jego rodzic i między nimi musi dojść do zawarcia umowy dotyczącej udziałów (sprzedaż, darowizna) lub zmiany umowy spółki. Taka sytuacja występuje, gdy w spółce występowali oboje rodziców, a jedno z nich zmarło, pozostawiając małoletnie dzieci jako swoich spadkobierców.
W takiej sytuacji prawnicy wskazują, że istnieje konieczność powołania kuratora dla małoletniego dziecka przez sąd rodzinny. Rodzice nie mogą bowiem zgodnie z prawem reprezentować swoich dzieci pozostających pod władzą rodzicielską w czynnościach między dzieckiem, a właśnie jednym z rodziców.
Jest od tej zasady co prawda jeden wyjątek – czynność prawna musi polegać na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz dziecka albo dotyczyć należnych dziecku od drugiego z rodziców środków utrzymania i wychowania. Uznaje się jednak, że nawet darowizna udziałów nie jest „bezpłatnym przysporzeniem” w rozumieniu art. 98 § 2 pkt 2 k.r.o. bo ze statusem wspólnika wiążą się konkretne obowiązki, także majątkowe (np. dopłaty).
Podsumowując, jeśli w spółce z o. o. jako jej udziałowcy występują osoby małoletnie, komplikuje się sprawa likwidacji spółki o tyle, że bez zaangażowania sądu rodzinnego nie można właściwie likwidacji spółki w sposób skuteczny przeprowadzić. Często uzyskanie zgody sądu rodzinnego jest formalnością, niemniej wcale tak być nie musi. Proces ten z pewnością przedłuży czas likwidacji spółki z o.o. o kilka miesięcy. To jedna z sytuacji, która komplikuje i tak niełatwy proces likwidacji spółki.
Czy ten artykuł był dla Ciebie przydatny?
Kliknij gwiazdki, aby ocenić!
Średnia ocena: 3 / 5. Liczba głosów: 2
Jak dotąd brak głosów! Bądź pierwszym, który oceni ten artykuł.
2 thoughts on “Likwidacja spółki, której udziałowcem jest małoletni wspólnik”
Na jakiej podstawie Pan mecenas uważa, że konieczna jest zgoda sądu na przeprowadzenie likwidacji? Co w sytuacji kiedy małoletni posiada 1 głos?
Udział jest majątkiem, a likwidacja jest uznawana za czynność przekraczającą zwykły zarząd – stąd takie stanowisko. Oparłem te informacje na orzeczeniach sądów 🙂
Pozdrawiam
Krzysztof Lamparski