Likwidacja oddziału przedsiębiorcy zagranicznego
W poprzednim stanie prawnym, za obowiązywania jeszcze ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce poprzez oddział przedsiębiorcy zagranicznego sprawiało wiele problemów. Działo się tak ze względu niedopasowania polskiego ustawodawstwa do przepisów unijnych. Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej („TFUE”) wprowadza zaś wprost zakaz wszelkiej dyskryminacji podmiotów zagranicznych z siedzibą w innym państwie członkowskim lub państwie Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W skrócie oznacza to to, iż oddział zagranicznego przedsiębiorcy nie może być traktowany gorzej, niż oddziały polskiej jednostki organizacyjnej tego samego rodzaju.
Niedostosowanie przepisów polskiego ustawodawstwa do przepisów unijnych spowodowało, iż sądy rejestrowe w przypadku likwidacji oddziału zagranicznej spółki, wymagały przeprowadzenia pełnej procedury likwidacyjnej z Kodeksu Spółek Handlowych, podczas gdy polskie spółki mogły zlikwidować swój oddział bez jej przeprowadzania.
Rozwiązaniem dla procesu uproszczonej likwidacji oddziału przedsiębiorcy zagranicznego stała się ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, która weszła w życie dnia 30 kwietnia 2018 r.
Spis treści:
Likwidacja oddziału przedsiębiorcy zagranicznego z państwa członkowskiego UE lub EOG – uproszczona procedura
W przypadku likwidacji oddziału przedsiębiorcy zagranicznego z krajów członkowskich UE lub EOG, proces jest stosunkowo prosty i ma charakter uproszczony. Decyzja o zamknięciu oddziału musi być podjęta przez spółkę macierzystą zgodnie z przepisami kraju, w którym jest zarejestrowana. Aby zakończyć działalność w Polsce, wystarczy złożyć wniosek o wykreślenie oddziału z Krajowego Rejestru Sądowego.
Ponieważ likwidowany podmiot to jedynie oddział, nie ma potrzeby przeprowadzania pełnej procedury likwidacyjnej, która w przypadku spółek jest bardziej sformalizowana i czasochłonna. W ten sposób likwidacja oddziału może przebiegać szybko i efektywnie, z minimalnymi formalnościami.
Kiedy można rozpocząć likwidację oddziału?
Decyzja o likwidacji oddziału przedsiębiorcy zagranicznego może być podjęta w dowolnym momencie, jeśli działalność oddziału przestaje być potrzebna lub opłacalna, musi się ona jednak odbyć zgodnie z polskimi przepisami. Złożenie wniosku o wykreślenie oddziału z KRS jest wystarczającą formalnością, bez potrzeby stosowania pełnej procedury likwidacyjnej. Dzięki uproszczonemu charakterowi likwidacji, przedsiębiorcy mogą szybko zamknąć swój oddział.
Likwidacja oddziału przedsiębiorcy zagranicznego spoza UE lub EOG
Likwidacja oddziału przedsiębiorcy zagranicznego spoza UE lub EOG w Polsce to proces, który różni się od procedury dla podmiotów z UE czy EOG. Polski ustawodawca przewidział konkretne przypadki, w których oddział takiego przedsiębiorcy musi przejść pełną likwidację, zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Handlowych.
Kiedy wymagana jest pełna likwidacja oddziału przedsiębiorcy zagranicznego spoza UE lub EOG?
Pełna likwidacja oddziału przedsiębiorcy spoza UE lub EOG jest wymagana, gdy Minister właściwy do spraw gospodarki wydaje decyzję o zakazie prowadzenia działalności gospodarczej przez zagranicznego przedsiębiorcę.
Takie decyzje podejmowane są w następujących przypadkach:
• rażącego naruszenia prawa polskiego,
• otwarcia likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, który utworzył oddział, lub utraceniem prawa do wykonywania działalności gospodarczej,
• zagrożenia bezpieczeństwa lub obronności państwa, bezpieczeństwu informacji niejawnych o klauzuli tajności „poufne” lub wyższej lub innemu nadrzędnemu interesowi publicznemu.
Pamiętać należy, iż powyższe sytuacje znajdą zastosowanie wyłącznie do przedsiębiorcy spoza UE lub EOG.
Uproszczona likwidacja oddziału przedsiębiorcy spoza UE lub EOG
Pomimo wymogów pełnej likwidacji w wyżej wymienionych sytuacjach, przedsiębiorcy zagraniczni spoza UE lub EOG mogą w innych przypadkach przeprowadzić likwidację oddziału w Polsce w sposób uproszczony, analogicznie jak przedsiębiorcy z krajów UE.
Znaczenie umów o współpracy gospodarczej
Przed likwidacją oddziału warto sprawdzić, czy kraj przedsiębiorcy zagranicznego nie ma podpisanej z Polską umowy o współpracy gospodarczej. Umowy te mogą wpłynąć na procedurę likwidacji. Do krajów z takimi umowami należą m.in. USA, Chiny oraz Australia.
Podsumowanie
Podsumowując, likwidacja oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, mimo uproszczeń dla spółek unijnych, wymaga spełnienia określonych procedur prawnych. W przypadku spółek spoza UE oraz EOG proces ten może być bardziej złożony i wymagający. Ponieważ temat ten może być mniej znany dla sądów rejestrowych, warto skorzystać z pomocy ekspertów, aby upewnić się, że wszystkie formalności zostaną spełnione zgodnie z obowiązującym prawem, co może ułatwić przebieg likwidacji i zminimalizować ryzyko błędów.
