Niekiedy decyzja o likwidacji spółki nie pojawia się w chwili całkowitego już zaprzestania działalności gospodarczej przez spółkę. Biorąc pod uwagę długość tego postępowania, całkiem rozsądnym wydaje się wręcz otwarcie likwidacji podczas już „wygaszającej” działalności firmy Wśród licznych pytań, które pojawiają się w trakcie likwidacji, jedno z najczęściej zadawanych brzmi: czy spółka w likwidacji może zatrudniać pracowników? W tym artykule odpowiem na to pytanie oraz omówimy zasady zatrudniania, prawa pracowników i obowiązki likwidatora.
Spis treści:
Zakończenie bieżących interesów spółki w likwidacji
W toku likwidacji likwidatorzy powinni zakończyć bieżące interesy spółki. Może się to równać z wyprodukowaniem ostatniej partii produktów zgodnie z wcześniejszym zamówieniem czy wykonaniem usług wcześniej umówionych. Oczywiście do tych czynności spółce potrzebni są pracownicy, którzy mimo postawienia spółki w stan likwidacji, nadal są pracownikami spółki. Należy podkreślić, iż otwarcie likwidacji nie powoduje wygaśnięcia stosunków pracy, jednak spółka, która definitywnie likwiduje prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą, musi podjąć działania w celu rozwiązania stosunków pracy swoich pracowników, tj. dokonać rozwiązania umów w trybie określonym przez Kodeks pracy.
Rozwiązanie umów o pracę w trakcie likwidacji – porozumienie stron i wypowiedzenie
Spółka po zakończeniu bieżących interesów w toku likwidacji powinna ze wszystkimi pracownikami, niezależnie od ochrony przed rozwiązaniem umowy, rozwiązać umowy na mocy porozumienia stron lub za wypowiedzeniem. Oczywiście dla spółki, najkorzystniejszym wyjściem jest rozwiązanie umów na mocy porozumienia stron, rozwiązanie umowy w takim przypadku może nastąpić w dowolnym terminie wybranym przez strony.
Uprawnienia spółki w likwidacji przy wypowiadaniu umów o pracę
Więcej formalności związanych jest z wypowiedzeniem umowy o pracę. W takim przypadku spółka musi złożyć oświadczenie o wypowiedzeniu z odpowiednim wyprzedzeniem czasowym, tak aby upływ okresu wypowiedzenia nastąpił przed zakończeniem likwidacji. Jednakże, w toku likwidacji spółki, przysługuje jej więcej uprawnień. Spółka w likwidacji może np:
- wypowiedzieć umowę o pracę bez konsultacji z organizacją związkową,
- wypowiedzieć umowę z pracownikiem w okresie ochrony przedemerytalnej,
- wypowiedzieć umowę z pracownicą w ciąży, w takim przypadku musi on jednak uzgodnić z zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę,
- wypowiedzieć umowę z pracownikiem podczas jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
- czy też skrócić termin wypowiedzenia z 3-miesięczneo do 1-miesięcznego, jednak w takim przypadku pracownikowi przysługiwać będzie odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia.
Urlop i ekwiwalent pieniężny podczas likwidacji spółki
W toku likwidacji spółka powinna udzielić pracownikom również urlopu, zarówno bieżącego jak i przyszłego. W przypadku niewykorzystania urlopu przez pracownika do dnia rozwiązania jego umowy o pracę, spółka będzie zobowiązana do wypłacenia pracownikowi ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystane dni urlopu.
Odprawy w przypadku zwolnień grupowych w toku likwidacji spółki
Zasady zwolnień grupowych w toku likwidacji spółki
Jeśli spółka w toku likwidacji zatrudnia powyżej 20 osób, jest zobowiązana wypłacić odprawy pieniężne przy zwolnieniach grupowych. Ze zwolnieniami grupowymi mamy do czynienia, gdy rozwiązanie umów o pracę następuje z przyczyn niedotyczących pracowników oraz, gdy w okresie nieprzekraczającym 30 dni dojdzie do zwolnienia co najmniej:
- 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
- 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,
- 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników.
Wysokość odpraw w przypadku zwolnień grupowych
Wysokość odprawy zależy od stażu pracy oraz wysokości wynagrodzenia pracownika i wygląda ona następująco:
- jednomiesięczne wynagrodzenie, jeśli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż dwa lata,
- dwumiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od dwóch do ośmiu lat,
- trzymiesięczne wynagrodzenie, jeśli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad osiem lat.
Przechowywanie dokumentacji pracowniczej po zakończeniu likwidacji spółki
Obowiązek przechowywania dokumentacji pracowniczej po zakończeniu stosunku pracy
Obecnie, pracodawca musi przechowywać dokumentację pracowniczą – w formie papierowej lub elektronicznej – przez okres 10 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym zakończono stosunek pracy. Warto zauważy, że przed 1 stycznia 2019 r., czas ten wynosił aż 50 lat, co stawiało dodatkowe wymagania przed pracodawcami.
Przechowywanie dokumentacji pracowniczej w przypadku likwidacji spółki
W przypadku likwidacji spółki, musi ona wskazać podmiot, który będzie odpowiedzialny za przechowywanie dokumentacji pracowniczej. Oczywiście to na spółce leży obowiązek poniesienia kosztów archiwizacji tej dokumentacji, jednakże w przypadku wykazania braku środków, obowiązek ten musi przejąć archiwum państwowe.
Podsumowanie
Likwidacja spółki to proces, który wiąże się z wieloma istotnymi kwestiami prawnymi, szczególnie w zakresie zatrudniania pracowników. Warto pamiętać, że spółka w likwidacji ma prawo do zatrudniania, ale musi jednocześnie zadbać o odpowiednie zakończenie umów o pracę oraz przeprowadzenie ewentualnych zwolnień grupowych, które mogą obligować ją do wypłaty odpraw pieniężnych. Dodatkowo, obowiązek przechowywania dokumentacji pracowniczej po zakończeniu stosunku pracy stanowi kluczowy element procesu likwidacji.
Jeśli potrzebujesz wsparcia prawnego lub masz pytania dotyczące likwidacji spółki oraz związanych z nią kwestii pracowniczych, serdecznie zapraszamy do kontaktu. Nasza kancelaria dysponuje wiedzą i doświadczeniem, które pomogą Ci przejść przez każdy etap tego złożonego procesu.
